Pensioendiscussie giftig dossier

Zou minister Koolmees van sociale zaken ooit op Facebook kijken dan zou hij zien dat bij ouderen de woede over het ontbreken van enige leiding in de pensioendiscussie tot het kookpunt is genaderd. Veel kiezers voelen zich bedonderd, in de steek gelaten. Glunderend presenteerde de minister zijn onderhandelingssucces, maar dat blijkt een dooie mus. Veel pensioenen denderen richting korting. Dat raakt niet alleen de huidige gepensioneerden, maar ook de werkenden die nog een pensioen aan het opbouwen zijn

Waas van geheimzinnigheid

Rond die pensioenen (ik heb het hier over het aanvullend pensioen, waarvoor de ontvanger ooit zelf veel geld heeft ingelegd) hangt een waas van geheimzinnigheid . Ik volg het dossier vanuit journalistieke interesse al een paar jaar en dan valt het op dat de opiniëring rond dit thema, noem het gerust framing, in handen ligt van een kleine groep.

Ons kent ons

Het beleid wordt bedacht door dezelfde mensen die het daarna uitvoeren, controleren en evalueren. Het is een gesloten cirkel van lui die de ene keer bij het ministerie van financiën werken, kort daarna weer voor De Nederlandsche Bank. Je komt dezelfde mensen tegen als adviseur van politieke partijen, in de top bij pensioenfondsen of pensioenuitvoerders, zelfs de vakbeweging of ze maken deel uit van het financiële conglomeraat in de buurt van banken als JPMorgan of Goldman Sachs. Ze zitten ook in de Tilburgse pensioendenktank Netspar die met geld van verzekeringsmaatschappijen advies uitbrengt aan zichzelf. Aan zichzelf omdat je de Netspar-denkers op andere plaatsen ook weer tegenkomt als beleidsmakers en –uitvoerders. De verzekeringswereld als financier van onafhankelijk pensioenonderzoek is ook al geen gelukkige combinatie; verzekeraars hebben belang bij het liberaliseren van de pensioenmarkt. Gepensioneerden hebben daar om verschillende redenen geen enkel belang bij.

Young boys network

De pensioenwereld is een young boys-netwerk. Zo mocht oud-minister van financiën Jeroen Dijsselbloem (ondanks zijn schattige jongensachtige lach, een keiharde saneerder) onlangs adviseren over de systematiek, waarmee de verplichtingen van pensioenfondsen worden berekend die hij zelf bedacht heeft. Er bestaat dus zoiets als een kliek van mensen die van elkaar afhankelijk zijn voor hun politieke of financiële carrière. Noem het een kartel. Ze fluiten hetzelfde liedje en kunnen het zonder noemenswaardige oppositie lang volhouden omdat het tegengeluid niet wordt gehoord, zelfs gesmoord.

Wie kritiek heeft krijgt de knoet

Kritische geluiden ten aanzien van de manier waarop met pensioenen wordt omgesprongen worden door De Nederlandsche Bank effectief de kop ingedrukt. Heb je als pensioenbestuurder een mening die afwijkt , dan kun je door DNB worden afgetoetst, d.w.z. je krijgt een negatieve beoordeling waarmee je een verdere carrière in de financiële wereld wel kunt vergeten. Daarom mengen bazen van pensioenfondsen zich niet graag in de discussie of ze doen het omfloerst zoals Peter Borgdorff van het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. Die praat met meel in de mond en alleen als je goed geïnformeerd bent begrijp je wat hij bedoelt. Wat hij eigenlijk zegt is dit: ‘wat er met de pensioenen gebeurt is bezopen. We rekenen ons nodeloos arm. Ik moet mijn klanten onthouden waar ze recht op hebben’.

Overheid in dubbelrol

De overheid speelt in dit kartel een dubbelrol. De overheid zou vooral de belangenbehartiger moeten zijn van de gepensioneerden en dus toe moeten zien op een goed pensioen, minstens het nakomen van beloftes. Daar is genoeg geld voor beschikbaar, de winsten in het bedrijfsleven zijn sky high. Maar als toezichthouder zit het kabinet in de knoop met een andere rol, namelijk die van grootste werkgever van het land. En die heeft belang bij lage pensioenkosten. Het is een rare mix van loyaliteiten. Premier Lubbers haalde bovendien ooit 30 miljard uit het ambtenarenfonds ABP om zijn politieke hobby’s te financieren. Dat is nooit terugbetaald. Als je dit aan de orde stelt valt er bij discussies over pensioenen meestal een ongemakkelijke stilte, zoals ik zelf heb kunnen merken toen ik de baas van het ABP daarover in een debat een mening wilde ontfutselen. Daar wilde ze het liever niet over hebben, doodsbenauwd om bij DNB van Klaas Knot in ongenade te vallen. Dat zou waarschijnlijk ook heel slecht zijn voor haar toekomstperspectief.

Giftig dossier

Pensioenen vormen een giftig dossier waar te weinig journalisten zich mee bezighouden. Omdat het zo ingewikkeld is, maar ook omdat journalisten weinig affiniteit hebben met 65+. Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft ertoe bijgedragen dat het beeld is ontstaan van een rijke, zeurende generatie.

Een van de journalisten die me opvalt is econoom Mathijs Bouman. Hij is als journalist/commentator verbonden aan het programma Nieuwsuur van de Publieke Omroep. Hij schreef op Twitter over het terechte pleidooi van 50PLUS om rond de pensioenen eindelijk eens met een realistische rekenmethode te komen; ‘ze willen de thermometer bijstellen, zodat het zomers koeler lijkt’. Maar zo zit het niet: de thermometer van Bouman zou eens gekalibreerd moeten worden zodat we eindelijk weten wat rond de pensioenfondsen (reserve op dit moment 1500 miljard!) de echte temperatuur is. Kijk eens op de webisite van deze economisch commentator, dan zie je waar hij zijn omzet haalt. Inderdaad. Bij zijn opdrachtgevers kom je ook weer De Nederlandsche Bank tegen, het ministerie van financiën en al die tegen de overheid aanhurkende instanties die een rol spelen in het adviseren van zichzelf.

Veel journalisten van de huidige generatie kunnen of willen zich niet verplaatsen in gepensioneerden of denken: bekijk het maar, jullie maken mijn geld op. Wat niet het geval is omdat die groep er zelf voor heeft gespaard.

Tegenkracht ontbreekt

Moraal van dit verhaal: in de huidige pensioendiscussie ontbreekt een countervailing power. Dat is de tegenkracht die voor een gelijk speelveld in de discussie zorgt. Dat die balans er niet is maakt veel mensen boos en dat mogen journalisten zichzelf aanrekenen.

TON VERLIND

Nb.: lees ook deze analyse van Rob de Brouwer, waarin hij tot de conclusie komt dat pensioenbestuurders worden geregeerd door angst voor De Nederlandsche Bank. DNB vervult vele rollen en dat zorgt voor een ongezonde situatie, schrijft hij. Rob de Brouwer is pensioendeskundige, werkte als beleidsadviseur bij het ministerie van Economische Zaken en vervulde diverse bestuursfuncties bij Hoogovens. Hij is auteur van het boek ’21 Mythes en onwaarheden over ons pensioen’ , waarin hij vooroordelen in de pensioendiscussie pareert.

33 reacties op “Pensioendiscussie giftig dossier
  1. Peter Bok schreef:

    Beste mensen ik krijg dit nu pas te lezen op 5-2-2020. Het zal u niet ontgaan zijn dat het sinds het redactionele stuk van Ton Verlind alleen maar slechter is geworden. Er zijn ongeveer 90000 activisten die allemaal achter de pc zitten en daar hun wijsheden achter laten op een of ander forum. Er is ook een actie die probeert dmv ludieke acties de aandacht te krijgen. Kijk daarom op breedprotesttegendepensioenroof.nl en sluit u aan.

  2. Loek Bijkerk schreef:

    Ik zal er zijn in Utrecht mits na 10 oktober.

  3. Hans van Steenbergen schreef:

    Het lijkt mij beter om alle pensioenfondsen en pensioenspaarproducten af te schaffen en iedereen een transparante pensioenspaarrekening bij een nog op te richten Burgerbank te geven. Dan kan iedereen voor zich zelf zien of er wel niet genoeg geld in de pot zit. Nu moeten we verplicht geld in 1 grote anonieme pot stoppen en een heel klein groepje mensen maar op hun woord geloven dat er niet genoeg geld is om goede pensioenen uit te betalen…

  4. Cor Minnaard schreef:

    De essentie van het verhaal zit vind ik in de laatste regels:
    “Moraal van dit verhaal: in de huidige pensioendiscussie ontbreekt . . . de tegenkracht die voor een gelijk speelveld in de discussie zorgt. Dat die balans er niet is maakt veel mensen boos en dat mogen journalisten zichzelf aanrekenen.”
    En dat moet natuurlijk vooral ook de vakbond zichzelf aanrekenen!

  5. Rob schreef:

    Ik schreef er in 2016 en daarna regelmatig over.
    https://www.limburger.nl/cnt/dmf20160123_00007178/we-hebben-helemaal-geen-pensioenprobleem
    Het artikel werd al snel een van meest gelezen stukken online. Bouman reageerde op Twitter eerst gematigd positief, maar sloeg om toen hij opmerkingen kreeg van andere deskundigen die inderdaad uit dezelfde hoek kwamen.

    Op een discussieavond voor lezers bleek dat gepensioneerden hebben te weinig platformen hebben om hun frustraties kwijt te kunnen. De werkenden hebben het te druk met werken om zich druk te maken over het pensioen. De jongeren roepen via d66 om het hardst dat de ouderen de pensioenen op maken (ze hebben zelf nog bijna niks bijgedragen) en de verzekeraars azen op de grote potten met goud die in de pensioenfondsen zitten.
    De overheid is inderdaad ook werkgever, maar heeft nog een andere pet op: De AOW wordt betaald uit belastingen. Met de vergrijzing treedt er een dubbel probleem op: er komen meer mensen met een AOW-uitkering maar er komen ook steeds minder werkenden die er belasting voor betalen. Het lijkt erop dat er nu al geld wordt gereserveerd voor dat probleem.
    Het wordt tijd voor een eerlijke discussie over de vraag van wie de pensioengelden eigenlijk zijn: Niet van de werkgevers, niet van de DNB, bijna niks is van de jongeren (want nog niks bijgedragen). Een derde is van de overheid in de vorm van uitgestelde belasting en de rest is van de deelnemers aan een fonds.

    • Peter Rotgans schreef:

      Het geld in de pensioenpot is van de deelnemers, die het daar ingestopt hebben tegen bepaalde voorwaarden. Herverdelen zoals nu gebeurt, met een kunstmatig lage rente, door niet te indexeren, waardoor de rechten binnen de pensioenfondsen anders verdeeld worden, is eigenlijk onteigening. Ik durf te wedden dat bij een verdeling in separate potjes er geen rekening wordt gehouden met kortingen en gemiste indexaties. Je rechten staan gewoon op het briefje.

  6. Ro St schreef:

    Goed en duidelijk stuk waarmee veel meer gedaan zou moeten worden en door veel meer deskundigen moeten worden onderschreven kijk maar eens wat de uitvoering van de AOW en de pensioenen kost zie je gelijk wat er voor de heren te verdienen valt

  7. Tjeerd van der Veen schreef:

    Geld voor de sociale woningbouw, de infrastructuur, defensie, opvangcentra en de vele adviseurs ! Kan makkelijk allemaal van die 1500 miljard !

  8. Zeer spijtig te horen/lezen hoe het eraan toegaat.
    Er moet een juridische bodemprocedure gestart worden om helderheid en een rechtvaardig beleid in deze af te dwingen. Fraudeurs binnen de geledingen moeten aangepakt aangepakt worden

    • Jannie Meijer schreef:

      Het is schandalig zoals er met de gepensioneerden omgesprongen wordt. Stort het geld maar terug dat uit de ABP pot gestolen is, het gaat om miljarden. Nederland hanteert de laagste rekenrente van Europa, wordt kunstmatig laag gehouden. De gepensioneerden zijn er alleen maar op achteruit gegaan doordat er niet geïndexeerd wordt, nu dreigt een korting.

  9. Hennie horck schreef:

    Wij zijn met zoveel gepensioneerden er zal toch wel iemand tussen zitten die goed leiding kan geven. Als alle gepensioneerden eens de straat opgaan en Nederland helemaal vast zetten dan moeten we dat vol houden dan zal er misschien iets gebeuren.
    En nergens toestemming voor vragen maar gewoon doen.
    Dat doet onze geweldige minister van A sociale zaken ook.
    Dan mogen wij dat ook.

    • Buitenveste schreef:

      Oproepen to burgerlijke ongehoorzaamheid in dit beschaafde welvarende land. Ga u schamen. Het enige wat u tekort komt is dankbaarheid en tevredenheid

      • Cor Minnaard schreef:

        Beste meneer of mevrouw Buitenveste,
        Moeten we dankbaar en tevreden zijn nu in ons welvarende land al enkele tientallen jaren de afbraak van de sociale zekerheid, gezondheidszorg, openbaar vervoer, ziektekosten-verzekering enz. aan de gang is? En dankbaar zijn voor ons niet geïndexeerde pensioen waardoor de
        koopkracht van veel gepensioneerden al 15% of meer is gedaald?
        En moeten we ons schamen als we actie willen ondernemen tegen een pensioenakkoord dat tot verdere verslechteringen leidt?
        Foei, ga u schamen voor zo’n elitair standpunt.

    • Frans Romeijnsen schreef:

      Ik denk dat de enige manier om aandacht te krijg is om met z,n allen de trein te pakken naar Utrecht, dat ligt in het centrum. dan met z,n allen de zaak blokkeren, SP, PVV, 50+ en FVD uitnodigen, zij zijn de enigen die achter ons staan en met 1 goede spreker en de gewaarschuwde TV de Regering en de Ned. Bank voor het blok zetten.

  10. loek Bijkerk schreef:

    Schoften zijn het! Graaiers! Al jaren! De beste advocaten er op zetten die we samen betalen!

  11. ad roovers schreef:

    2e raden van bestuur met grote salarissen doen elkaar geen kwaad. doet hij of zij dat wel eruit. de diverse commissie personen idem dito. Nijpels en consorten onkosten 300,000 ton. en die zijn dan met 5 leden. leuken dagen.

  12. J.Vast schreef:

    geweldige analyse, maar ook wat je stelt dat niemand eigenlijk geinteresseerd is in de ouderen problematiek buiten de ouderen zelf, die slecht zijn georganiseerd. Zelf merk ik na ruim 40 jaar overheidsdienst, wetende wat ik aan pensioen heb opgebouwd, nooit datgene zal krijgen waar ik eigenlijk recht op heb, dan moet ik 107 jaar oud worden of iets in de buurt, terwijl het overgrote deel al voor hun 80e levensjaar omvallen. Een meer dan schandalige zaak hoe wij als groep door een overheid worden behandeld in een heel gemeen en ondoorzichtig pensioenbeleid met misschien wel het beste pensioenstelsel van de wereld. Ook de wijze waarop de jongeren tegen de ouderen worden opgezet middels diezelfde politie. IK GA HET ZEKER NIET PIKKEN DIE KORTING.

  13. Ruud Willemsen schreef:

    Het wordt tijd dat de ouderen zich eens verzamelen hun stem laten horen op het Malieveld. Het journaille, de(social)media geven liever aandacht aan Otten dan zich af te vragen wat is er gebeurt met de Eur 30 miljard die Lubbers uit het ABP heeft gehaald voor zijn politieke hobbys en nooit heeft terugbetaald. Geen vragen in Kamer, geen parlementair onderzoek, geen vragen Algemene Rekenkamer Verantwoordingsdebat en dat noemt zich Volksvertegenwoordigers. Nog een vb Azmani vd VVD zei laatst in bijzijn van Rutte dat er nu al Eur 6,7 miljard is uitgegeven aan de Turkije Deal en dat er nog meer deals oa met Tunesie op stapel staan. Ik heb geen parlementarier daar vragen over horen stellen. Ik ga dit dus wel doen mind my words. Binnenkort meer.

  14. 322 schreef:

    Het is al zo lang bekend, de staat der Nederlanden heeft niets, maar beloofd veel maar het is notabene ons geld. Gewoon de pensioennacht uitroepen alle bewind leidinggevende eruit zetten en een jongere generatie leidinggevende erin

  15. Wilma Berkhout schreef:

    Een goede analyse en samenvatting van wat er rond dit dossier gebeurt. Het meest triest is de opmerking dat men niet geeft in dit land om mensen van 65 en ouder. Ooit zal dat “young boys netwerk” ook 65 en ouder zijn. Maar dan zijn zij, zoals dat onder de “succesvollen,” de “winners” in deze harde neoconservatief (ik noem het juist niet liberaal) kapitalistische maatschappij, waar alles, maar dan ook alles vermarkt moet worden, “binnengelopen.” De gewone Nederlander, de pensioendeelnemers voorop, uitgeknepen en nauwelijks in staat om levensnoodzakelijke zaken als zorg, energie en oude dag nog langer te betalen. Die zijn zo duur geworden, omdat de nieuwe roofkapitalistische baronnen met hun monopolie hun geld inhalen. Terug naar begin 20e eeuw.

  16. bert schreef:

    Het zal verdraaid moeilijk zijn om er door te breken. Maar je moet maat zo denken de aanhouder wint:)

  17. hans daver schreef:

    Zeer goede analyse. Ik noem dit al jaren : de dans om het gouden kalf.

  18. Peer schreef:

    Mocht je inhoudelijk nog vragen hebben Ton, dan kun je contact opnemen. Ik was ooit pensioenjurist/-specialist (door de crisis alles kwijtgeraakt en inmiddels in de bijstand beland). Ik weet er nog wel wat van.

    • Harry Splinter schreef:

      Als ik het goed begrijp betalen ze te weinig uit. Het zou 15% meer moeten zijn. Waar laten ze het geld wat ze overhouden. Sparen ze dat op voor de jongeren ? Indien we er iets aan willen doen moeten we er een van die mensen in het financiele spinnenweb zit, blamen. Maakt niet uit wie, wel een belangrijke natuurlijk, maar vaker hem of haar de schuld geven.

      • Ton schreef:

        Harry, dat geld blijft in de pot zitten voor latere generaties. Als er volgend jaar wordt gekort (en voor het niet uitbetalen van de indexering gebeurt dat nu al) wordt er gekort om kortingen voor latere generaties te voorkomen.

      • Henk Terpstra schreef:

        De pensioenen kunnen wel met driehonderd % verhoogd worden. De gemeenschap wordt belazerd. Ook de jongeren. Betalen nu ruim 1 % lagere inleg. met het langer doorwerken gaat dat oplopen tot 6 % .
        Zonder dat de pensioenpot leger wordt. Als de gemiddelde leeftijd (wat al drie jaar gaande is) ook doorzet, is het percentage nog hoger dan de 6 %. En dan maar leugens verspreiden dat de ouderen de pot leeg halen van de jongeren. Ik heb heftige discussie gehad met een strafrechter. Moeten zware criminelen veroordelen. Zelfs die worden door de overheid met z.g. scholing geïndoctrineerd. Walgelijk !!!

        Staats secretaris Jette Klijnsma is voor haar fraude en bewust verzaken van haar opdracht beloond met een dik betaald vroeg pensioen als commissaris van de provincie Drenthe. Bah.!

  19. Wilma Schrover schreef:

    Er zijn parlementaire enquêtes voor minder gehouden. Een overheid die willens en wetens roofbouw pleegt op de oudedagvoorziening van 8 miljoen mensen – werkenden en gepensioneerden – .

  20. Ton, dank voor de toezending van deze scherpe en duidelijke analyse van ons vijandelijke kamp. Ja we moeten ons goed realiseren dat onze tegenstanders hele diepe zakken hebben, alle media aandacht, veel mensen en eindeloos veel tijd. Voortdurend wordt men er aan herinnerd dat we de democratische spelregels moeten respecteren. Wat men vergeet daarbij te zeggen is dat onze tegenpartij dan al met 5-0 voorstaat. Het enige wat in zo’n geval nog soelaas kan bieden zijn strafschoppen ven die moeten dan ook snel worden uitgedeeld.

  21. Ton schreef:

    Harry, voor mensen met een aanvullend pensioen van 20.000 euro of meer is dit minstens zo’n 12 procent per jaar.

  22. Ferd Claassen schreef:

    Dat klopt, zelfs Erik Smit van follow the money is op dit terrein oorverdovend stil! Ook het onafhankelijk platform “De Correspondent” doet niets op dit terrein. Alleen omroep Max met Cees Grimbergen probeert wel eens wat, maar dat is meestal zo warrig dat het ook geen zoden aan de dijk zet.
    Is de financiële “maffia” zo sterk of zijn er andere redenen.

  23. Harry Splinter schreef:

    Ton, hoe hoog zou het bedrag zijn wat ze aan de huidige pensioen gerechtigden onthouden. (stelen)

Laat een reactie achter bij Bert van HeeswijkReactie annuleren