Omroepjournalistiek onder vuur

In een column voor het KIM, platform voor journalistieke reflectie, overgenomen door het journalistenplatform Villamedia, schreef ik kortgeleden dat de publieke omroep teveel door perverse prikkels wordt gedreven die slecht uitwerken op de kwaliteit en vooral de journalistieke onafhankelijkheid schaden. Ik noemde deze argumenten:

Kijkcijfers

De verslaving aan hoge kijkcijfers die de inhoud van de talkshows bepaalt, waardoor je daar niet over de meest maatschappelijk relevante ontwikkelingen wordt bijgepraat maar over thema’s die vooral goed scoren. Gasten worden er gekozen met populariteitslijstjes in de hand, vertelde een van de redacteuren me naar aanleiding van mijn opmerkingen.

Ondernemers als anchor

Een negatieve invloed gaat ook uit van het feit dat een aantal anchors zelfstandige ondernemers zijn. Het presenteren is een bijbaantje, hun omzet halen ze uit activiteiten op de markt waar ze dienstbaar zijn aan opdrachtgevers die ze later in hun programma’s kritisch moeten bevragen. Hun marktwaarde hangt af van hoe ze zich op televisie manifesteren. Van onafhankelijkheid kan dan niet meer gesproken worden. Het leidt tot absurde situaties. Presentator Jort Kelder die al wekenlang onder vuur ligt nadat bekend werd dat hij campagnevideo’s voor Forum voor Democratie sponsorde.

Maar het raakt ook programma’s als Nieuwsuur waar economisch en financieel nieuws wordt behandeld met een verliefdheid voor financiële markten, terwijl je bij de NPO vooral compassie met de slachtoffers van dat eenzijdige economische denken zou verwachten. Kunnen verslaggevers én onafhankelijk zijn én tegelijk ondernemer op het terrein waarop hun analyses zich richten?

Flexcontracten

Veel journalistieke redacties bestaan uit medewerkers met flexcontracten. Dat is een belemmering voor kritische zelfonderzoek. Je houdt je wel gedeisd tegenover de personen die kort daarna moeten beslissen over de continuering van je contract. Praat met omroepmedewerkers die zich in zo’n positie bevinden en ze zullen bevestigen dat je beter je mond kunt houden dan kritisch zijn op de prestaties van je eigen programma. Het heeft de interne discussie over de kwaliteit van het journalistieke handelen geen goed gedaan.

Nep-onderzoek

Dan was er kortgeleden de start van het puberale onderzoeksprogramma Propaganda (zo’n titel sluit objectief onderzoek bij voorbaat uit) van KRONCRV. Het sabelde Maurice de Hond neer rond zijn aerosolentheorie zonder dat enige poging werd gedaan tot echt onafhankelijk journalistiek onderzoek. Het was duidelijk dat de aanpak tot geen andere mening kon leiden dan de opvatting die bij de redactie reeds had postgevat. De Ombudsman van de NPO vond het geen fraaie journalistiek, maar beperkte zich -net als in andere kwesties- tot een zalvend vlees-noch-vis oordeel.

Emoties regeren

Terwijl ik dit schrijf zit het bericht van deze ochtend nog vers in mijn oren, dat in Afghanistan een tolk in zijn huis is vermoord. Door de taliban! De bron is een naast familielid. De presentatrice van het nieuwsprogramma op NPO1 veronderstelt met door emoties getekende stem: dit zal wel politieke consequenties hebben. Het klinkt als een uitnodiging aan de Haagse cowboys om snel vanuit de heup te schieten. Maar wat de presentatrice vooral had moeten zeggen: dit is verschrikkelijk nieuws. We willen weten wat er aan de hand is. Klopt het? In de oorlog wordt vrijwel alle nieuws gemanipuleerd. We zetten alles op alles om de feiten te checken en we praten er pas over verder zodra alle aannames na onafhankelijk, journalistiek onderzoek zijn bevestigd*. Maar nee: er wordt een uitnodigende hand naar Den Haag gereikt. Doe er wat mee! Weldra zal het meningen-circus weer op volle toeren draaien.

Dat er iets niet in orde is met de journalistieke attitude van de NPO is niet een vaag gevoel, het wordt door feiten gesteund. Ik verwijt het niet de journalisten: zij hebben zich de afgelopen jaren moeten voegen naar een systeem waarbinnen een handjevol bureaucraten de ruimte nog bepalen. Ze hebben dat (te) trouw en (te) loyaal gedaan, maar moeten inmiddels inzien dat het meebewegen in die trend leidt tot karakterdeformatie. We zijn dingen gewoon gaan vinden die helemaal niet gewoon zijn.

Verlies aan geloofwaardigheid

Zo valt het misdaadverslaggever John van den Heuvel van De Telegraaf op dat een van de belangrijke opiniërende programma’s van de NPO, de vooravondshow van BNN-VARA al dagen zwijgt over het Marengo-proces en het feit dat er een advocaat, neef van de hoofdverdachte is gearresteerd wegens te dienstbaar gedrag aan de crimineel.

Van den Heuvel schrijft (Telegraaf, 14 oktober 2021): ‘Het BNN-VARA programma Khalid en Sophie, in het leven geroepen omdat een andere talkshow op dat tijdslot niet urgent genoeg zou zijn, laat actuele ontwikkelingen in het Marengo-proces volledig links liggen. Presentator Khalid Kasem, de oud-advocaat die zelf onder vuur lag omdat hij vertrouwelijke dossierstukken aan bendeleden van Taghi zou hebben verstrekt, wijdde vrijdag  niet één woord aan de kwestie. Dat wegkijken door BnnVara past goed bij hoe ook de advocatuur met dit probleem omgaat’.

Het viel eerder ook de recensent van het AD op, Angela de Jong: ‘Een keer een onderwerp niet behandelen kan toeval zijn. Twee keer wijst op een patroon en op een levensgroot probleem voor de geloofwaardigheid van BnnVara die om allerlei redenen veel te lichtzinnig in het avontuur van Khalid Kasem is gestapt’.

De publieke omroep zwijgt

Er is werk aan de winkel voor de Ombudsman van de NPO die de opdracht heeft een zuivere journalistieke koers te bewaken. Jammer dat de NPO recent de kans heeft gemist om in de top iemand met kennis van zaken te benoemen die het journalistieke vertrouwen zou kunnen herstellen. Ook dat is journalistiek onderzoek waard. Waarom besloot de toezichthouder iemand van de zuidas te benoemen in plaats van een bestuurder met mediakennis? Wat waren de motieven en verdienen die dan niet een betere publieke toelichting?

TON VERLIND

*In het NOS Journaal van die avond wordt het nieuws wel met gepaste terughoudendheid gebracht. De verslaggever geeft aan dat een aantal feiten vanuit Nederland over de gebeurtenis en de daders niet gecontroleerd kan worden.

4 comments on “Omroepjournalistiek onder vuur
  1. Whm Kolenbrander schreef:

    Dit bedoel ik dus Ton! Geen enkele relativering oud én nieuw stelsel en zeker geen opmerkingen over het FTK. Dit komt zo uit de koker van Koolmees en Knot. Op Een en de Telegraaf laten zich ringeloren. Dat er 2000 miljard in de pot zit en er met een FTK van 2% geindexeerd kan worden, geen woord over dit alternatief wat die nieuwe pensioenwet niet noodzakelijk maakt! Wij de deelnemers hebben nooit om aparte potjes gevraagd en het is nooit gevraagd! Manipulatie van de massa met onjuiste informatie!

    EenVandaagEenVandaag
    De Peiling
    Contact
    EenVandaag op Facebook
    EenVandaag op Twitter
    EenVandaag op Instagram
    EenVandaag op Youtube
    Een goede dekkingsgraad betekent nog niet dat pensioenen weer geïndexeerd kunnen worden: dit is waarom
    14-10-2021 14:41 Geld en werk Auteur: Annefleur van Wanroij
    Een goede dekkingsgraad betekent nog niet dat pensioenen weer geïndexeerd kunnen worden: dit is waarom
    Het Amsterdamse beursgebouw
    Bron: ANP
    Het gaat goed op de beurs en dat betekent dat het met veel pensioenfondsen goed gaat. Het roept de vraag op of, na 13 jaar, de pensioenen eindelijk mee kunnen stijgen met de inflatie. Toch kan dat moment nog wel even op zich laten wachten.

    Artikel Een Vandaag! Zie ook de uitzending terug van 14 oktober! Een grote leugen die mede door de mediamarkt uitgerold uit naar van de overheid!

    Al 13 jaar zijn er nauwelijks aanvullende pensioenen verhoogd. Tot grote ergernis van de vakbonden. “Alles wordt duurder, maar de pensioenen worden niet hoger”, zegt Willem Noordman van vakbond FNV. Hij pleit ervoor dat pensioenfondsen waarmee het goed gaat, ook de mogelijkheid moeten krijgen in de wet om de pensioenen te gaan indexeren: aanpassen aan de prijsstijgingen.

    Een goede dekkingsgraad
    Want nu de beurzen er goed voor staan, merken ook de pensioenfondsen dat. In ons land zijn zo’n 250 pensioenfondsen: 90 daarvan hebben een zogeheten dekkingsgraad van 110 procent. Dat wil zeggen dat ze voor iedere euro die ze verwachten uit te moeten geven, 1 euro en 10 cent in kas hebben.

    Voor het eerst sinds jaren zouden ze daardoor de aanvullende pensioenen mee kunnen laten stijgen met de inflatie. Dat geldt voor bijvoorbeeld de pensioenfondsen voor de Detailhandel en de Bouw. Maar financieel commentator Martin Visser legt uit dat met de regels die nu gelden, veel pensioenfondsen nog niet mógen verhogen. “Dat staat nou eenmaal zo in de wet. Dan mag je pas verhogen als je er echt heel goed voor staat. Een dekkingsgraad van 110 is dan niet genoeg.”

    BEKIJK OOK
    Steeds meer 55-plussers in financiële nood: ‘Mijn lijfrente bedoeld voor mijn pensioentje is nu al op’
    Steeds meer 55-plussers in financiële nood: ‘Mijn lijfrente bedoeld voor mijn pensioentje is nu al op’
    05-10-2021
    Nieuw pensioenstelsel
    Hoop op verandering is er door het nieuwe pensioenstelsel, dat In 2027 ingaat. In het oude pensioenstelsel kreeg je op basis van je wat je afdroeg een vaste uitkering, maar in het nieuwe stelsel bepaalt de beleggingswinst hoe hoog je pensioen is. Je pensioen kan dus sneller stijgen, maar ook sneller dalen.

    “Dan heeft, als het goed is, iedereen een pensioen dat meebeweegt met de beurs. Nu gaat het bijvoorbeeld goed, dan is jouw pensioen ook beter. Nu is het verband veel minder duidelijk. Straks kan je beter uitleggen waarom een pensioen wat hoger of lager is”, zegt Visser.

    Het zit al maanden mee op de beurs en dat betekent dat veel pensioenfondsen er nu weer veel beter voorstaan. Betekent dit dat de pensioenen volgend jaar weer meestijgen met de inflatie?
    Het zit al maanden mee op de beurs en dat betekent dat veel pensioenfondsen er nu weer veel beter voorstaan. Betekent dit dat de pensioenen volgend jaar weer meestijgen met de inflatie?
    Geen 2022, maar 2023
    Het plan was om de wet, en dus alle regels hieromheen, in 2021 klaar te hebben. Voor de tussenliggende periode zouden tijdelijk andere financiële regels gelden, waardoor de nieuwe regels vanaf 1 januari 2022 ook al konden worden toegepast. Maar: dit alles is één jaar uitgesteld.

    “Het idee is nu dat komend jaar de nieuwe pensioenwet door de Tweede Kamer gaat. Die gaat dan beginnen op 1 januari 2023. Dan weten we ook wat de regels zijn voor de overgangsperiode. Dus welke regels er gaan gelden van 2023 tot aan 2027”, zegt Visser. Pensioenfondsen hebben dan tot 2027 de tijd om alles in orde te maken.

    Ook eerder indexeren?
    Dat het nieuwe pensioenstelsel eraan komt en het feit dat het goed gaat op de beurs, wakkeren de discussie aan of de regels die nu in 2023 ingaan niet tóch in 2022 vast in kunnen gaan. Pensioenfondsen kunnen met de nieuwe regels namelijk wel gaan indexeren. Iets wat met de huidige regels, voor verschillende pensioenfondsen, niet kan.

    In de Tweede Kamer gaan hier al stemmen voor op, maar een motie van Liane den Haan en DENK-fractievoorzitter Farid Azarkan om deze regels naar voren te haalde in de Kamer geen meerderheid.

    BEKIJK OOK
    CNV waarschuwt: honderdduizenden werknemers vallen om voor hun pensioen, timmerman Evert (46) is bang dat hij de eindstreep niet haalt
    CNV waarschuwt: honderdduizenden werknemers vallen om voor hun pensioen, timmerman Evert (46) is bang dat hij de eindstreep niet haalt
    11-09-2021
    Toezegging van het kabinet
    Ondanks dat de motie om de soepelere regels naar voren te halen geen meerderheid kreeg, deed het ministerie wel een belangrijke toezegging. “Het kabinet ziet ook dat er iets moet gebeuren”, zegt Martin Visser. Het ministerie beloofde dat als we in 2023 beginnen met de overgangsperiode naar een nieuw stelsel, de soepelere regels met terugwerkende kracht worden toegepast op 2022. “Als dat inderdaad zo is wil dat dus zeggen dat je de verhoging van je pensioen in 2022, in 2023 op je rekening krijgt.”

    Een jaar te laat, volgens Willem Noordman van vakbond FNV: “Mensen wachten al 13 jaar op indexatie van hun pensioen. Wij zijn er ermee eens dat die wetgeving zorgvuldig moet, maar de consquenties voor de gewone mens zijn nu te hoog. Deze mensen gingen ervan uit dat hun pensioen verhoogd zou worden.”

    FACEBOOK
    TWITTER
    WHATSAPP
    MAIL
    MEER OVER:
    FNV pensioen Martin Visser indexeren

  2. TheoM schreef:

    Eindelijk eens iemand die dit aan de kaak stelt en het gebeurt niet alleen bij de NPO , Maar ook Jnek is zo gekleurd als wat en dat is al bijvoorbeeld al begonnen met Trump. Of je nu een voorstander van hem bent of niet dat maakt niet zoveel uit , maar van iemand die zich zichzelf een journalist noemt mag men toch een beetje onafhankelijke en onbevooroordeelde nieuwsitems verwachten, maar zij had de gewoonte om iedere uitzending alleen maar heel negatief te berichten over hem. Of dat werd opgelegd door de redactie weet ik niet maar het viel wel heel erg op. Conclusie Ik ben gestopt om haar programma te bekijken Kijkers zijn echt niet allemaal dom en hebben dat op een gegeven moment door. En hierdoor beschadigd de bevooroordeelde niet checkende journalist het overigens zeer verantwoordelijke Journalistenvak. Charles Groenhuijsen had/heeft dezelfde Trumphaat, ( dat mag wel , maar niet in openbaarheid presenteren) dus ook niet meer geloofwaardig..
    Journalisten vergeten vaak dat zij een voorlichtende taak en een voorbeeld functie hebben en zeker alle nieuws dienen controleren of het waar is of nepnieuws is.

    Voor de record. Ik ben ook niet een echte voorstander van Trump , maar hij heeft ook niet alles fout gedaan.

  3. Holke J.M. Flapper schreef:

    We hebben al langer het gevoel dat het nieuws selectief wordt gebracht maar kunnen hier als buitenstaander weinig aan doen. De vraag is welke nieuwsbronnen wel objectief zijn.

  4. Whm Kolenbrander schreef:

    Beste Ton,

    Helemaal eens met je analyse! Alle media worden gesponsord door de overheid en daarnaast, met één voorwaarde; niets melden over heikele politieke onderwerpen dan alleen de positieve voor de coalitie deelnemers. D66 Sterk vertegenwoordigd bij de NPO en ook in de rechtsmacht, sturen mede op deze zaken. Onafhankelijke media, ook RTLZ bijvoorbeeld, bestaan niet meer! Alles is voorgekookt en slappe vragen en analyses als het er een keer echt over een heikel onderwerp moet gaan.

    Mijn voorbeeld, stokpaardje, de pensioenen of wel indexatie en het nieuwe stelsel! Alles wijst op een stiekeme deal met Blackrock, Netspar, Verzekeraars , banken, vakbonden, overheid en werkgevers om, tegen alle tegenwinden in, niet te reageren op kritiek en alternatieven voor dit nieuwe stelsel en de belachelijk FTK regels van Klaas Knot, die, door de pensioenkamer op te heffen, alle zeggenschap heeft over wie er als pensioenbestuurders aan het roer zitten en wat zij wel en niet naar buiten mogen brengen in die functie op straffe van ontslag als dat niet uit de bijbel van Knot komt. , een slager die zijn eigen vlees keurt en niet meer een onafhankelijk pensioenkamer die dit beoordeeld. Behalve als Klaas Knot Of Koolmees iets te melden hebben wordt dit onmiddellijk breed uitgedragen in de media zonder kritische noten. kijk maar weer naar de proefballon om het eigenhuis naar Box 3 te verplaatsen.

    De hele Media, kranten en TV worden door de overheid en ook Blackrock als grootste belegger ter wereld en tegenwoordig in alle aandeelpakketten van de grote media, het zwijgen opgelegd om onwelgevallige overheidszaken, niet kritisch te benaderen en daar alleen in de derde persoon over te schrijven. Onderzoeksjournalistiek naar de oplichting van 11 miljoen Nederlanders met betrekking tot het nieuwe pensioenstelsel wordt steevast niet gedaan, mede ook om de door jou benoemde redenen.

    Orban en Poetin zijn ruimdenkender denk ik! Hoezo democratie en openheid in Nederland? We worden door VVD D^^ CDA en Christen Unie, gewoon in de maling genomen. Kijk nar de arrogantie van een Kaag, Ruute en Koolmees! Volkomen in hun eigen bubbel verdwaasd zich afvragend waarom ze worden bedreigd en uit gemaakt voor oplichters en leugenaars! “Een nieuwe bestuurscultuur” Mw Kaag gaat ervoor!! Ik veeg mijn reet er mee af!! Weg met die oude bestuurders! Mensen van kaliber zonder drie dubbele agenda’s die weer gaan regeren vóór het welzijn van de burger en niet voor de zakkenvullende vrienden van het grootkapitaal! Klaus Schab voorop! Alle kabinetsmaatregelen nijgen naar zijn filosofie; in 2030 bezit u niets meer maar bet u wel gelukkig!! Nou ik niet.

Geef een reactie