Stilstaand water gaat op een gegeven moment stinken. Daarom krijgen managers steeds vaker een houdbaarheidsdatum opgeprikt, ook bij de publieke omroep waar de zittingsduur inmiddels is beperkt tot twee maal vier jaar. Zo voorkom je beroepsblindheid die leidt tot tunnelvisie, gebrek aan reflectie en ongelukken. Het nut van een houdbaarheidsdatum: ik moest er aan denken bij het optreden van AD-columnist Angela de Jong in de talkshow Renze van woensdag 29 mei 2024. Daar zat ook Wout Morra, de advocaat van Voice-muzikant en partner van Linda de Mol (ha, daar is ie weer: de machtspositie!) Jeroen Rietbergen triomfantelijk de overwinning te vieren van zijn cliënt. Zijn zaak, die te maken had met vermeend sexueel grensoverschrijdend gedrag bij The Voice is door justitie geseponeerd wegens gebrek aan bewijs. Dat ‘vieren’ had niet bepaald een chique karakter want het ging frontaal over de rug van Nienke Wijnhoven, het meisje dat de aanklacht tegen Rietbergen heeft ingediend maar wier advocaat niét aan tafel zat
Ze had gelogen, betoogde de man
Deze zaak is niet zozeer geseponeerd omdat de grensoverschrijding niet heeft plaatsgevonden, maar omdat waterdichte bewijzen dat het tegen haar wil zou zijn ontbreken. Morra bracht een paar keer zeer nadrukkelijk in de discussie dat justitie tot seponeren heeft besloten om het slachtoffer in kwestie een min of meer ‘eervolle aftocht te gunnen’. Een diskwalificatie die de presentator met gemak lieten passeren. Ze had gelogen, zo betoogde de man. Dat wordt bevestigd in een verslag van de rechtszaak van de hand van de immer in balans verkerende rechtbankverslaggever Saskia Belleman: sommige handelingen hebben wél plaatsgevonden, maar kennelijk met instemming. Seponeren betekent niet dat je onschuldig bent, bracht Saskia te berde, het betekent dat bewijzen ontbreken.
Angela had kritischer moeten zijn
Het was AD-recensent Angela de Jong die in deze uitzending van de advocaat van Rietbergen de volle laag kreeg. En hoe onsympathiek ik het optreden van deze ratelende, zelfingenomen zendmast ook vond (dat Rietbergen deze man tot advocaat koos zegt veel over het gebrek aan fijngevoeligheid bij de muzikant) : hij had een punt. Het was Angela de Jong die het kwetsbare meisje in de talkshow van Beau had gestimuleerd, misschien ook geprest, om aangifte te doen. Je had kritischer moeten zijn, vond de advocaat. Je had moeten vragen of haar verhaal wel klopte. Ze had als journalist niet in de emoties van het moment mee moeten gaan want nu werd het kwetsbare slachtoffer voor een miljoenenpubliek sterk onder druk gezet om, misschien, haar verhaal ietjes meer aan te dikken dan de omstandigheden rechtvaardigden. Zonder deze publicitaire druk en de hoge verwachtingen die eruit voortkwamen zou de hele zaak veel sneller tot een afwikkeling zijn gekomen, zo betoogde Morra.
Scoren over de rug van slachtoffers
We weten hoe dat gaat: wie wat heeft meegemaakt wordt door de televisie op het schild gehesen, aan de vergetelheid ontrukt. Er is een luisterend oor voor tranentrekkende verhalen. Er moet gescoord worden, desnoods over de rug van de in barensnood verkerende slachtoffers. En wees dan maar eens sterk genoeg om te zoeken naar de balans, terwijl Angela de Jong aan de ene kant van de bascule ook nog haar volle gewicht (ha, daar hebben we hem weer; de machtspositie!) in de strijd wierp door Nienke Wijnhoven te stimuleren naar de politie te stappen. Op zich was dat een terecht advies, vond Morra, maar ga dan niet eerst in een talkshow zitten. Wat Angela deed -haar emoties de vrije baan laten- is óók een vorm van grensoverschrijdend gedrag. Althans zo is de visie van deze advocaat samen te vatten.
Ga je als slachtoffer onder de druk van televisie te ver dan kun je niet meer terug
Het is heel goed mogelijk dat het slachtoffer in het volle licht van de schijnwerper haar verhaal heeft overdreven. ‘Als ik een beetje mijn best doe, dan kan ik hem wel krijgen’, schijnt ze volgens het verslag van Belleman tegen mensen in haar omgeving gezegd te hebben. Dat praat geenszins goed dat Rietbergen zich tegen die avances onvoldoende wapende. Na haar optreden bij Beau was er voor Nienke geen weg meer terug.
Ik schrok van het verwrongen gezicht van Angela tijdens de publieke oorwassing. Incasseren is niet haar best ontwikkelde kwaliteit. Het vertelde me dat ze in haar journalistieke rol is vastgelopen. Als recensent staat ze niet meer bóven de televisie, maar ze maakt er nu deel van uit (ha, daar hebben we die met televisie verbonden egotripperij weer!) en daarmee is ze afgegleden naar de rol van deelnemer, in plaats van kritisch beschouwer. Advocaat Morra, de meedogenloze belangenbehartiger van Rietbergen, scoorde met zijn kritiek op Angela helaas voor open doel. En zo is Angela in de volgende fase van haar carrière beland: ze is nu zelf het nieuws geworden. Dan is het tijd om het stokje over te dragen.
TON VERLIND
foto Homepage: Angela de Jong, Wikipedia
Helemaal eens met Arnold Berlage.
Respect voor Angela en Nienke.
Ik hoop dat Rietbergen aan zelfreflectie heeft gedaan en ervan geleerd heeft. Hij had ook openlijk via de advocaat excuses mogen aanbieden. Want dat het verhaal niet uit de lucht gegrepen is, lijkt me heel duidelijk. Je verzint echt niet zomaar iets. Maar ja, het kan zo blijkt niet bewezen worden. Echter het feit dat er aangifte is gedaan, kan helend werken, ongeacht de uitkomst. Ja, allemaal verliezers, maar voor alle partijen lijkt mij ook vooral allemaal leerpunten om verder te kunnen.
Het is een voorbeeld van het televisie maken tegenwoordig. We hebben een praattafel met zgn deskundigen, advocaten schuiven af en aan om vooraf al commentaar te geven op justitiële zaken, tafelgenoten uit de amusementwereld doen hun zegde erbij en de volgende dag horen we alles weer terug in programma’s als RTL Boulevard en andere praatprogramma’s
De NPO doet precies hetzelfde op soms een iets versluierde manier.
Bv. Over adoptie: er worden ‘adoptiekinderen’ uitgenodigd met goede en met slechte ervaring, ze mogen hun eigen ervaring vertellen en dan hebben we het onderwerp afdoende behandeld.
Ieder onderwerp, gebonden aan een aantal minuten, vooral meningen tegenover elkaar ( het geeft geen enkel inzicht over het recente stopzetten van adoptie uit het buitenland voor de kijkers bv. )
Daarna mag een artiest aan tafel iets zeggen over een nieuwe plaat en we pakken ook nog even de geruchten of roddels mee die uit andere programma’s, kranten worden gehaald.
Als het over politiek gaat nodigen we een gast uit die in de schijnwerpers staat, om maar weer achter een nieuwtje proberen te komen. De gespreksleiders zijn daarin meer geïnteresseerd dan in echte informatie.
Over de komende Europese verkiezingen horen we niet of nauwelijks.
En als dat al aan de orde komt is dat in uitzendingen op de late avond. Korte interviewtjes daargelaten en liefst weer met 2 tegenoverelkaar staande meningen.
‘Pointer Factcheck’ wordt óf vroeg in de middag, óf ver ná middernacht uitgezonden. !!
Nergens zie ik achtergrond informatie over de crisissen die spelen . Men laat zien wat bv Wilders of de Nederlander op straat er van vindt, maar geen uitleg over hoe deze zaken in de afgelopen 10, 15 jaar zijn ontstaan, met het oog op nieuw beleid. Het gaat om emoties en meningen.
En ook een toekomstvisie over tv, over de programmering komt niet aan de orde. Men behandelt in programma’s, van het journaal tot de afsluitende praatprogramma’s het onderwerp van de dag. Op álle zenders. De paar uitzendingen die er wel toe doen wb. Informatie staan op late tijdstippen geprogrammeerd.
Iedereen praat elkaar na, iedereen mag meepraten, en de prgrammamakers en presentatoren doen hier enthousiast aan mee.
Jeroen Pauw bv. wordt door iedereen alleen maar geprezen, maar hij zit net zo goed te vissen naar nieuwtjes en schandaaltjes.
Het verkiezingsdebat door hem geleid was een opzet met het oog op kijkcijfers, niet om de kijkers voor te lichten over inhoud. En dan is iedereen verbaasd over de uitslag? Maar hij staat niet ter discussie.
Wat hierboven stond, over de uitzending met Angela de Jong, is treurig. Die hele uitzending was inhoudelijk treurig.
De televisiezenders zenden allemaal programma’s uit met een heel hoog Boulevard gehalte en het lijkt of iedereen dit aanziet voor ‘informatie’ die we als kijkers nodig hebben.
Nieuwsuur vind ik een van de weinig gunstige uitzonderingen.
“Wat Angela deed -haar emoties de vrije baan laten- is óók een vorm van grensoverschrijdend gedrag” is wel het beste punt in deze analyse: journalisten zouden minder moeten willen scoren in deze McDo-maatschappij. Dat levert wellicht minder munten maar zeker minder slachtoffers!
In mijn waarneming was er bij deze uitzending maar één verliezer, bovenal ook irritant, en dat was advocaat Morra…. In uw column komt dat onvoldoende tot uiting!
Eens!
Deze kwestie kent helaas alleen maar verliezers.